YANGIN SÖNDÜRME SİSTEMLERİ
YANGIN TESİSATI
Yangın tesisatı genel olarak adından da anlaşılacağı üzere herhangi bir yerde ortaya çıkan yangınları söndürmeye yarayan sistemdir. Genel olarak birçok farklı yapıda bu
tesisatların kullanımı uygundur. Hem yaşam hem de çalışma alanlarında büyük öneme sahip olan bu tesisatlar ile yangınlar felakete dönüşmeden müdahale imkânı ortaya
çıkar.
Küçük yangınlarda hızlı ve kolay bir şekilde söndürme yapan tesisat, büyük yangınlarda ise itfaiye gelene kadar yangının yayılmasını ve daha da büyümesini engelleyerek
söndürmeye ciddi oranda katkıda bulunur. Bu sistemler ile yangınlar birçok yerde önemli problemler olmaktan çıkabilir. Can ve mal güvenliği için kullanımı gerekli olan
yangın söndürme tesisatı, farklı çeşitleri ile kullanıma sunulur. Yangın söndürme tesisatlarında modele bağlı olarak kurulum da farklılık gösterebilir. Aynı zamanda
söndürme tekniği de tercih edilen tesisat türüne bağlı olarak değişkenlik gösterir. Yangınlarda kurtarıcı role sahip olan bu sistemler yaygın bir şekilde tercih ediliyor. Yangın
tesisatlarının tam olarak etkili bir şekilde kullanılabilmesi için bakım ve kontrollere de önem vermek gerekir. Aksi takdirde tesisat zamanla istenilen etkiyi göstermemeye
başlayabilir. Bu yüzden özellikle periyodik bakımların aksatılmaması hem can hem de mal güvenliği için önemlidir.
YANGIN SÖNDÜRME SİSTEMLERİ
Sulu Söndürme Sistemleri
Suyun donma sıcaklığının üstünde olan uygulamalar için kullanılır. Bu sistemde borular içinde basınçlandırılmış su hazır bekletilir. Yangın sebebiyle oluşan
ısının etkisiyle sprinkler patlar ve su, sprinklerdeki yansıtıcıya çarparak yangın mahalline suyun sevki gerçekleştirilir.
Basınçlı su sistem sürekli olarak beslenirken aynı anda geciktirme hücresini de doldurur. Hücre dolduktan sonra hücre üzerindeki basınç anahtarı
tetiklenir. Basınç anahtarı otomasyon sistemine alarm bilgisini ulaştırır. Su motorlu gonga ulaşır ve mekanik alarm verilmesini sağlar.
Kuru Alarm Vanalı Sistem
Suyun donma riskinin olduğu yerlerde kullanılır. Kuru borulu sprinkler sistemleri, kuru alarm vanasının üst kısmının basınçlı hava veya inert gaz ile sürekli
olarak basınç altında tutulduğu ve kuru alarm vanasının alt kısmının su ile basınç altında tutulduğu sistemlerdir.
Kuru borulu sistemler sadece donma hasarı olasılığı bulunan mahallerde ve sıcaklığın 70 °C’nin üzerinde olduğu kurutma fırını benzeri mahallerde
uygulanmalıdır.
Baskın Alarm Vanalı Sistem
Bu sistem, yangın yayılımının yüksek ve hızlı olmasının beklendiği alanlarda kullanılır. Suyun veya köpüğün yangının meydana gelip yayılacağı tüm alana
uygulanmasının istendiği durumlarda kullanılabilen sistemlerdir. Sistem baskın vana ile su beslemesine bağlanır. Borular su veya hava ile
basınçlandırılmaz. Baskın alarm vanası, uygun otomatik algılama sistemi ile devreye girer.
Ön Tepkimeli Sistem
Müzeler, matbaalar, bilgisayar odaları, kütüphaneler ve arşivler gibi azami önem taşıyan, kaza ile su basılması istenmeyen mahallerde, sudan dolayı
oluşabilecek hasarı önlemek için kullanılırlar.
Ön tepkili sistemde tıpkı kuru söndürme sisteminde olduğu gibi borularda basınçlı hava veya azot bulunmaktadır. Sistemin aktivasyona geçmesi için
sprinklerin patlaması tek başına yeterli değildir. Sprinkler patladıktan sonra öncelikle borularda bulunan basınçlı hava veya azot, yangın mahalline
boşaltılır, ardından yangın algılama sisteminin devreye girerek alarm bilgisinin doğruluğu teyit edildikten sonra sistem aktive edilir. Bu sistem Ön Tepkili
(Pre-Action) Sistem olarak adlandırılır.
Sprinkler Sistemi
Sprinkler sisteminin görevi, yangına erken tepki verilmesinin sağlanması ve yangının kontrol altına alınması ve söndürülmesi için belirli bir süre içerisinde
tasarım alanı üzerine belirlenen miktarda suyun boşaltılıp otomatik bir söndürme işleminin gerçekleştirilmesidir.
Sprinkler sistemi; sprinkler başlıkları, borular, bağlantı parçaları ve askılar, tesisat kontrol vanaları, alarm zilleri, akış göstergeleri, yangın pompaları gibi
elemanlardan meydana gelir. Sistem çalıştığında bina içindekilere alarm verilmesi gibi çeşitli acil durum fonksiyonlarını da aktif hâle getirebilir.
Sprinkler kullanılacağı ortam sıcaklığına göre seçilir ve bu sıcaklığa ulaşıldığında üzerindeki cam tüp patlayarak aktif olur. Seçimindeki ayrıca bir faktör ise
koruma alanları kullanılacakları alanların tehlike sınıflarına göre standart, geniş vb. gibi farklı tipte sprinkler de mevcuttur.
Yangın Dolabı Sistemleri
Olası bir yangın tehlikesinde itfaiyenin yangın bölgesine ulaşması hayati öneme sahiptir. Bu süreç içerisinde yangının çıktığı binada yangın tesisatının
olması ve bu tesisat kullanılarak yangının büyümesinin önlenmesi veya lokal bir yangınsa kontrol altına alınması ya da söndürülmesi hayati derecede
önemlidir. Yangın dolapları yangın tesisatı içerisinde yer alan ve yangınla mücadele konusunda etkili olan bir yangın söndürme sistemidir.
Yangın dolap sistemi, pompa istasyonundan gelen basınçlı suyun yangın dolabının içinde bulunan hortumun ucundaki lansa kadar gelmesi ile oluşan
sistemdir. Tesisatın amacı, bina içinde yangın ile mücadelede güvenilir ve yeterli suyun sağlanmasıdır.
Yangın Hidrant Sistemleri
İlk müdahalede söndürülemeyen yangınlara dışarıdan müdahale edebilmek için mümkün olduğunca yapının bütün çevresini kaplayacak şekilde tesis
edilecek hidrant sistemi, yangından korunma faktörünün temel taşlarından biridir. Müdahalelerde ekiplerin en büyük yardımcılarından biri olarak, büyük
miktarda ve kesintisiz su imkanı sağlayarak yangının yayılmasını veya yeniden alevlenmesini önler. Suyu biten söndürme ekiplerinin su kaynağına giderek
zaman kaybetmesi yerine, yakınlardaki yangın hidrantı avantajını kullanmaları vakit kazandırmaktadır.
